Koolhydraatarm eten; wel of niet doen?

Hassan, M. (2019). pxhere.

Koolhydraatarm dieet. Je hebt er vast wel eens over gehoord; het koolhydraatarme dieet. Volgens veel mensen is het dé manier om af te vallen. Koolhydraatarm eten houdt in dat je geen suikers meer mag, maar ook geen brood/aardappels of pasta omdat deze boordevol koolhydraten zitten. Súpergezond denk je misschien, want van de koolhydraten wordt je dik en die moet je mijden. Maar wat zijn die 'koolhydraten' nou eigenlijk precies? En zijn ze de boosdoeners van die extra kilo's? Val je werkelijk af door koolhydraten te vermijden?
Een 'koolhydraat' is een verzamelnaam van veel verschillende stoffen die  bestaan uit suikermoleculen. Het aantal suikermoleculen van de stof bepaald hoe snel het wordt opgenomen in het lichaam. Zo heb je monosachariden die uit 1 suikermolecuul bestaan. Dit zijn fructose (fruitsuiker), galactose en glucose (tafelsuiker). Doordat deze stoffen uit 1 molecuul bestaan, kan het lichaam ze direct opnemen en hierdoor krijg je snel energie. Deze energie is echter ook snel uitgewerkt, dus het risico bij deze producten is dat je er (te) veel van eet (ook door de lekkere zoete smaak). Vooral voor je hersenen en rode bloedcellen zijn monosachariden belangrijk. Je hersenen kunnen zelfs niet zonder glucose! Een deel van de glucose wordt opgeslagen in je spieren als 'buffer' voor als je snel energie nodig hebt. Het teveel aan glucose wordt opgeslagen als lichaamsvet. Naast de monosachariden heb je de disachariden die uit 2 suikermoleculen bestaan. Dit zijn lactose (melksuiker), maltose (moutsuiker), sucrose/sacharose (biet- of rietsuiker) en trehalose. Ook disachariden zoals maltose en sucrose zijn lekker zoet en kunnen ervoor zorgen dat je te veel binnenkrijgt. Oligosachariden bestaan uit 3-9 suikermoleculen. Polysachariden bestaan uit meer dan 9 suikermoleculen en dit is zetmeel (zit in aardappels/rijst/pasta/peulvruchten/brood). Alle stoffen die uit 2 of meer suikermoleculen bestaan worden eerst afgebroken tot glucose/galactose of fructose voordat het lichaam hier energie uit kan halen. Naast koolhydraten bevatten producten zoals aardappels, rijst, pasta, peulvruchten, brood, fruit en melk ook andere belangrijke stoffen zoals vitamines en mineralen die goed zijn voor je lichaam (denk aan vitamine C in fruit of calcium en eiwit in melk). Naast het aantal suikermoleculen zijn vezels ook onderdeel van koolhydraten, deze zitten met name in fruit, groenten en (volkoren) brood of pasta. Vezels zijn onverteerbare koolhydraten die erg belangrijk zijn voor de functie van de darmen en zorgen voor een langdurig vol gevoel.
Als je alle koolhydraten of een groot deel van de koolhydraten uit je voeding haalt, val je inderdaad af omdat je een groot deel van je voedingsstoffen mist. Normaal gesproken haalt je lichaam meer dan de helft van de energie  uit koolhydraten (40-70%), de rest van de energie wordt uit eiwitten (10-25%) en vetten (20-35%) gehaald. Je lichaam kan zelf wel glucose maken uit eiwitten en vetten, maar dit proces duurt langer en kost meer energie.
Dus gewoon koolhydraten blijven eten dan maar?
Ja, koolhydraten zijn onmisbaar in een gezond voedingspatroon, echter het is belangrijk om te letten op de sóórt koolhydraten die je eet. Er zit verschil in gezondere en niet-gezondere koolhydraten. Suikers, koekjes, taartjes, snoepjes, frisdranken en witte graanproducten zijn de niet-gezonde koolhydraten die je het beste zo min mogelijk kunt eten. Zij zijn vaak de boosdoeners van de extra kilo's die je niet wilt omdat je er vaak (te) veel van eet. De gezonde koolhydraten zijn fruit, aardappels, zilvervliesrijst, volkoren pasta/brood en peulvruchten omdat deze vezels en andere stoffen zoals vitamines en mineralen bevatten die goed zijn voor het lichaam. Als je wilt afvallen is het belangrijk om deze producten juist wel te blijven eten.
Dus het gaat om de keuze die je maakt binnen de groep van de koolhydraten en is het niet verstandig om álle koolhydraten te schrappen uit je voeding. Je kunt ook heel goed afvallen én koolhydraten blijven eten. Daarbij komt dat het erg moeilijk is om voor langere periode een koolhydraat arm dieet vol te houden.

Liefs, Anniek

Bron:
Voedingscentrum. (z.d.)